Monday, June 6, 2011

Kiteng Ding Maw Kitenglo Ding

…cih hun kitungta hi. Kitungta hi diam, hong tungta hizaw diam. A nih in a hikhawmkhawm thei hilel. Ei mihingte zong tua ciang kitungta cihna hi a, ei kiangah zong tua bang hunte hong tungta cih zong hithei hi. Bangbang hileh kiteng ding maw kitenglo ding cih ngaihsutna mihing nuntakna ah lian deuhdeuh hi.

Taiwan ka omlai in amau gam ah numei tamlo ahih manin Vietnam pan numei la in zi ding, innteng ding cih bangin khentat uh hi. A taktak in zi ding gamdang pan la/lei cihna hi. A sai pawl om a, numei kum tuazah pan tuazah kikal ahih leh sum tuazah kisam cih bangin suakta takin TV leh Newspaper khawngah suaksak uh hi. Lamdang sa si, ‘abangci a mite in numei tua pan kingah thei, sum tuazah kisam’ ci mawk uh hiam ciin ka ngaihsunsun hi. Ka nung theih kik ciang Taiwan numeite in pasal dingin pasal a kigen mawkmawk te deihlo in sum hau, melhoih, neih leh lam kicing zaw deuh cih bang deih masa uh, tel masa uh hi. Tualo kingaihpih a neih uh leh zong kingaihpih ciang bek hi a, pasal ding a ngaihsun masa lo uh hi ci uh hi. Materialistic world ah kei sang na manlangzaw uh aive maw ka ci hi. Kei ngaihsutna ciangciangah zi leh pasal ding pen neih leh lam sum leh pai tawh kiciangtan masalo hi ka ci hi. Hauh a nopna a thei nailo zong kihi kha ding hi. Tua lamte thutuam hi leh, mite in zi leh pasal ding khawng pen neih leh lam ah na teh uh, na kingasak uh himawk hi. Tua level a tung nailo ka hiam, ahih kei leh kei level ‘mihoih hi ding, gamtat hoih ding’ cih leitung nuntak zia ding ka ngaihsut pen mi-a tawh kibanglo ahi tam, ka ci kikta hi.

Tukha in Singapore kumpi in a gamsung naupiang tawmlua mahmah ahih manin mite in nau nei leh, ta nei leh, naupiang tam leh cih a deihna in ‘dating campaign’ bang nei liang uh hi. Ahi zongin a kihel ding khangno zi nailo, pasal nei nailo te in a genna vuah – sum leh pai, hauhna, pilna, siamna zon masak kul ahih manin numei/pasal kizong masa manlo hi ci uh hi. Nuntak hamsa luata in nek ding kisam masa, zi leh pasal lo in ki om thei aci nuam uh hi. Tua manin zi nei tawm uh a, pasal nei tawm uh hi. Tua in naupiang kiamsak a, naupiang a tawm ciang mihing kiam in a gammi ding tawm a, gamdang pan nasem ding tampi a lak uh kisam hi. Tua ding lah Singapore gammi te in deihlo, hisak theilo uh hi. Gamdang mi hong lut zelte in Singapore gam mite nasep ding teng suhsak in a gam mite nasep ding neilo in omsak hi ci uh hi. Tuma kum 3 hun in zong Malaysia in amau gama gamdang mi nasem a omte ciahsak ding ci uh a, ahi zongin amau gammi te in sem nuamlo (low class jobs) uh ahih manin piang thei tuanlo hi.

Singapore pen gam khangto ahih manin nisim nek leh dawn ding nuntakna man tam mahmah a, sum leh pai neilo in hamsa hi. Tua manin khangno te in siamna khat a neih kei uh leh nekzonna ding om theilo a, gamdangmi te in laksak ding uh hi. Pilna a neih kei leh nasem dingin kideihlo a, gamdang mi a lak uh kisam hi. Khuapi lian khat zah khawng bek a pha mihing in gam khat khantohna ding sem uh himawk ahih manin na limsep kul mahmah himawk hi. Tua manin lawmngaih, zi leh ta ding ngaihsun manlo takpi uh hi.

Naupiang tawm gam a kigen ciangin Taiwan, Korea (U Suanpi te khua pen), Japan, etc khawng hi mawk hi. Asia pen mihing tamna gam himah leh nasep na gam zong hi kawm ahih manin mite in amau nisim nuntakna ding leh a khangsawn ading na ngawn khuallo in amau ading bek khuala nasep a kin mahmah na gam hi mawk hi. Tua zah in sem kei le uh lah mi gam bangin khangto lo ding, mite phalo ding hizel hi. Tua manin nuntakna kizom zel ding suplawh liangin hauhna, nopna zong ding maw; ahih kei leh khangsawn ding khual kawm in nasep zong khiamzaw ding maw cih ngaihsut hun mahmah ta hi.

Mihing peuhpeuh themkhat nopsa leh a nopzaw ding utna kinei a, tua hangin a mannei nuntakna leh nuntakzia nangawn mangngilh in ki uangtat nuam himawk hi. Nasem ding, sum hau ding, ka ut banga om ding, zin ding, anne ding, kei kikhual ding cih lian baih mahmah hi. Ei zong i nu leh pa te in nuamsa taka hong pattah uh hi tuan khollo napi ei hun ciang a ban ding khual hetlo in ei bek kingaihsut theih mawk ding hi. Mihing lah kum 40 pha leh numei/pasal ukna kiam deuhdeuh hihtuak lai! bangcih ding? Taiwan numei te in amau deih bang pasal a muh kei uh leh pasal neilo in omzaw ding cih ngaihsun uh hi, ciin ka lawmte in hong gen uh hi. Nam khangto leh gam hau te nuntakzia tua bang hi ding hiam ciin hong ngaihsun sak hi. Gam khangto nitumna lam gamte bang tua bang hi kawm takpi hi. Pasal/zi nei taleh a lungkim kei uh leh kikhen kik ziau, a dang khat nei kik ziau. Lawm Thangpi (Bass Thangpi) te inn vengpa Tiger Woods te nupa kikhen zong a lamdangpi hi. Nam niam pawlkhat hi leh kingaidam ding, kimaisak dinga kikhenlo ding uh hi. Nuamsa lo pipi in kiteng teitei ding uh hi. Nam khangto ahih man un kikhen ziau lel uh a, a zi kiangah, “Pasal dang na nei kik diam?” a kicih ciang, “Tun bel hipah nailo e, itna bel mihing in a kineitek hi,” ci nuam bek hi. Neih ut leh nei ding, ut kei leh neilo ding a ci nuam hi.

Tulai ciang neih tektek loh in zong mihing ‘freedom’ nei hi hang ci pong mawk in ganhing bang phialphial in phengtat, thaangtat hileh kilawm hi. Hollywood style a kingai pak, kikhen kik pah. Kingai peuh leh lah kiteng bang mah in numei pasal omkhopna khawng zong thaangzat hileh kilawm hi. Tulai ‘rights’ cih tuamtuam hong kithang a, kum 18 cingta in, kei personal rights hi ci nuamtek hi leng kilawm hi. Kum 18 cing peuh leng keima pumpi kei thu hi cih nopna lian semsem tawh kibang hi. Tua ahih manin zi/pasal neih leh neihloh kilamdang tuanlo a, lawmngaih neih ding thupi lel hi.

Khatvei ka zinna khat vuah lawm kingai om a, a lawmngaih te inn ah ka tung uh hi. Ko mi 12 khawng a pai khawm pen a lawmgngaihte inn ka tun uh ciang a kingaite gel lupna room khat lamah giak khawm lel uh hi. A inntek nu leh pa in zong a tapa uh a lawmnu tawh a giakkhop pen phamawh sa tuanlo a, a monu hi khin bangin “innkuan bawl” zaw lel uh hi. A tapa lawmngaih hiven (my son’s girlfriend) ci ziau a, mo hi khin bangin pom uh, accept lel uh hi. A kiten suak uh leh hiven cin, a kiten kei khak uh leh bang a ci tam cih hong ngaihsunsak hi. Tua bang HUN ah a kitung himawk hi. Tua bang HUN in hong pha hizaw hiam.

Tua bang ahih mawk manin mihing numei pasal lunggulhna omte lawmngaih neihna ciang tawh pha-thei ahih leh kua in zi/pasal nei nuamse mah ding hiam. Sangkahna ah, nasepna ah lawmngaih nei lel ding, ut ciang giakkhawm ding, ut ciang anne khawm ding, ut ciang vakkhawm ding. Zi/pasal neih a, nupa a ki adjust den a Sakuh nupa bat keei sangin suakta takin (freedom of choice) ei utbangin om thei leng bel zi/pasal neih kisam masa hetlo takpi ding hi. A khatlam ah lah zi/pasal neih a nop dan a theikha hetlo himawk leuleu. Singapore, Taiwan mite in a gen uh pen zi/pasal nei leng vai tam, nasep tam, sum zatna tam, ta nei lailai leng tate pattahna ding sum leh pai tam bei, sum nei kei leng leiba tawh khantawn ki-om hi ci nuam uh hi. Ahilo hi hetlo in ahi mah a gen uh hi. Hilua ahih manin mite van-gik kisawt ding a utlo uh hizaw hi.

Tua manin ‘kiteng ding maw kitenglo ding’ (to wed or not to wed) cih thu pen a khangto gam leh a khangto society ah a kiphu kha den ding thu ahi hi.

Hau Za Cin
Phuitong Liim
www.hauzacin.blogspot.com
[Ka lai at dangte ka blog pan kisimthei hi]

MC Hammer in Mumbai phading

International Rapper MC Hammer leh India tumging siam Bappi Laihiri ten Indo–American film ah Will to Live cih la saak khawp uh pen mikim theih ahi 110606hammerhi.Ahizongin a kithei lo khat pen bang hiam cih leh, Bappi India ah  a la You Can't Touch This tawh a thang mah mah in Mumbai a zin dingin rapper pa  zawn hi.A ni ding pen June kha bei kuan hi kha ding hi ci in Bappi in gen hi.Hammer in  zawtna a gen phetin mang pah hi cih gen beh lai hi. Vangsiat huai takin, tuukpi laitak tawh kituak ding ahih manin deih bangin a perform thei kei zongin a fans te leh media te kiangah thugen  sawm hi.Musician pa in  a la I Got The Music  a buaipih sungun Hammer tawh hun nuamtak a zat khawp thu uh zong gen lai hi. Amah pen Rap siapa ahi hi.Ka nih un la ka phuak khawm uh hi, ci hi.Amah tawh rapped khawmin la ka sa khawm khin uh hi, ci hi. Source: Thangpi/The Times Of India

Korea ah Exam lunggimna hangin asihlawh tam


110606korean
ZomiDaily :: Korea sangnaupang te in College le University ah a luttheihna Exam a Mark hoih kei le a tam zaw in nuntakna manneilo ci'n Korea khangnote lakah kilimgen mahmah hi. Hih hangin Kumkhat in mi 10 valta bang amau leh amau kithatlum ci hi. A diakdiak in College sang lut nang laivuan phi naikuan pawl a amau le amau Result hoih lo ding ki lam etna hang hi ci hi.
Zan mahmah in ah Korea nitum na lam Moko khua mi, kum 16 apha sangnaupang khat  lampi tung ah Gasoline ki buak in mei tawh ki halsilum hi. Laineukhat (Note) a gelhna ah Exam lah lim tak in vuan thei lo in a nu le a pa lung kham sak ahihman hi ci hi.
Sangnau pang te lakah amau le amau a ki that pen 2003 kumin 100 pan 2009 kumin 202 dong khang to hi ki ci in, mi tampi bel silo bilbel ci hi.
Korea sangnaupang te'n zanthapai laisim hunin bei sak uh a, College le Universitiy minthang tuamtuam ah lut zawh sawm uhhi. Pilna pen Korea te a ding in na manpha mah mah khat hi in na sep na mun leh Lawm zonna, zi le ta zonna ah zong a ki sam mahmah khat hi ci hi.


Kap Cin

Mi’ Ta Ding Paaisak (Surrogacy)

Africa gam ah nungakno kum 15 pan 18 kikal te pawl in sum deihna tawh nau pai in a tano a suak ciang a lei nuam khat peuh kiangah zuak in a sum a zat laitak in Taiwan ah ta nei theilo nupa honkhat in Vietnam ah numeite sum tawh cial in a ta ding uh paaisak dingin zang uh hi. Tua banga ama ta hilo midang ta a paaisak numeite pen surrogate mother kici a, tua banga mi ading nau paaisakna pen surrogacy kici hi.
Tunai diak in Taiwan nupa pawlkhat in Vietnam numei te amau ta ding paaisak dinga a cialte uh Thailand khuapi Bangkok ah kiman hi.
A genna vuah Vietnam numei te in sum a kisap luat man uh zong hikhin tuanlo, tua banga numei mi nau paaisak thei ding a man pawl, tua bang nasep nei pawl kumpi phalna hilo ‘gang’ om hih tuak hi.
February 2011 a Bangkok khua laizangah inn nih pan numei 15 kiman a, mi 7 in naupai a, mi 2 in tano nei uh hi. Pawlkhat amau gam Vietnam ah kipua kik khinzo a, pawlkhat Thai palikte khutsungah thudot dingin kikem lai hi. Tua banga kiman lak ah numei pawlkhat bang pasal tawh a lumkhawm nailo, virgin, ahi uh hi ciin Vietnam thukizakna An Ninh Thu Do in gen hi.
Vietnam pan numeite Thailand zuana a kipaipih ciangin lampi ah giak toto uh a, giahbuk a tun uh ciang a pua te in, “Tun, mi ading nau paaisak ding na hih man un nau nei thei na hih uh kisam hi. Na theihsa bang un nungak siangtho (virgin) in nau pai theilo hi,” ci uh a, a utlopipi mah buan, luppih gawp uh hi. Luppih ding a ut kei leh a kileina sum 20 million dong (USD 1000) a loh kik ding, kiciahsak ding ciin vau uh hi. Tua zah sum ngahna ding neilo uh ahih manin ut in utta kei leh parcel puate thu a man uh kisam hita hi! Numei khat bang parcel puapa in zan 3 a kizom in sual ngiatngiat hihtuak hi.
Numei khat amin Thuong kici nu bang kum 21 pha pan hinapi mi ading nau paaisak a 2veina hi bilbel hi. Ahang pen a sum ngah masa teng a pa in khamtheih zatui kisutna dingin zatsak khin hi. A nihveina ding ta aneih ding ciang Taiwan nupa te tawh lumkhawm uh a, a zi in a pasal Vietnam nu tawh ta a neih ding phal hi. Ta hong pian ciangin nupate sangin naupaai nu mel sun zaw hih tuak hi. “Taiwan nupa te adingin ka paaisak ahih hang, naungek in keimah hong suun hi. A mit, a nak, a kam, a nuih dan, kei hong sunzaw hi. Tua manin Taiwan nupate ta hitheilo ding hi. Kei ta hizaw ding hi,” ciin a sisan kizopna a liatluatna kilangsak hi. A ta pen kha 8 a phak ciang kikhei khia a, a nu leh pa ding kiangah kipia hi.
Numei pawlkhat in USD 5000 thalawh a nau paaisak hi uh a, pawlkhat bel amau ut thu hilo in mi gilote mat gawpa tua bang sem dinga kila hihtuak hi. Tua banga Thai Police in kumpi phalloh nau kipaaisak vai a mi a mat lak ah Taiwan mi 4, Chinese 1, Myanmar mi 3 kihel uh hi.
Kumpi phalna la masalo a nau kipaaisak cih pen thukham palsatna hi a, kumpi deihna tawh kikalh hi.
Behlapna: Thu Tuamtuam
Tua bang ahih laitak in Nigeria gama nungakno te in lah ta nei ding, zuak ding, sum ngah ding ciin phamawh na sa vetlo leuleu uh hi. A tano te uh USD 200 khawng tawh zuak ziauziau in Arab mihau ta neilo te in lei thei zel uh hihtuak hi. Tua banga akiman te kumpi in kum tampi khumcip, sum liausak cih bangin gawtna pia hi.
China ah khangno pasal kum 17 ta leuleu lah tulai iPad, iPhone a cihte uh deihlua ahih cianga a kaltang (kidney) tangkhat Chinsa sum 20,000 yuan tawh zuak in iPad 2, iPhone leh laptop khat leina in zang. Lungdam taka inn a ciah, a nu kiang a lah leh a nu ana lungdam deksuailo…. police te kiangah pai in a thu gen…
USA California state sunga nupa Phillip Garrido leh a zi Nancy in 1991 kum in numei naupang kum 11 a pha pan Jaycee Lee Dugard gumang uh a, amau inn phaitam huangsungah khumcip in kum 20 phial luppih hi. 2009 kuma a kimat khiat ciang tanu nih, kum 13 leh 16 na nei man uh hi. Hihpa kum 431 sung khumcip dingin thu kipia a, a zi Nancy kum 36 pan khantawn khumcip dingin thu kipia in. Ms. Jaycee bel California kumpi in USD 20 million huhna pia in a nuntakna bul pat kik dingin pattah uh hi.
Hau Za Cin
Phuitong Liim

US Presidents Award ngah

http://a6.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc6/251702_1385663217702_1715692388_662664_878349_n.jpg
San Antonio, Texas, USA a teng Pa Billy Sian Gen Kam ( International Tongsan Consultant, Texas) le Nu Cherry Ning Lam Mante' tanu upen Lia Sally Man Sian Huai (Kum-10)in a sangkahna Monroe May Elementary School, San Antonio, Texas, US pan gualzawhna ngah bek tham loin, pil tungtuangte US President min tawh akipia  President Award 2011 le adang pahtawina laipi Certificate te hong ngah ahih manin, Tongsan Media Group pan lungdampihna i pulak hi.
Lia Sally Man Sian Huai pen Miami, Florida, US ah August 17,2000 ni-in suak hi a,Florida Zomite sungah nau suak masa pen ci hi. Nu le pa pattah siamna le Pasian thupha tawh hih bangin pil tungtuanna thupitak hong ngah thei ahi hi. Zomite Pasian in thupha hong pia in, hih bangin Zolia khatin US gamah pilna sangpi tawh pahtawina thupitak hong ngahna hangin minam ading hamphatna lianpi ahi hi. Mai lamah minam le Pasian min a tawisang zo dingin Pasian in hong makaihsak lai hen.
Zomite Pasian in thupha hong pia in US Preisident Award angah Zomi momno honkhat mah ki om khin ta cih kiza ahih manin Pasian min i phat hi. Mai lamah khangthak momno tampi in, hih bang lawhcinna lianpipite amu zo semsem lai dingin hanciam in Pasian kiangah thungen ciat ni.
Lungdampihna tawh,
Tongsan Tanute
http://a1.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-ash4/254976_1385661937670_1715692388_662662_2666545_n.jpg
http://a4.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc6/249800_1385701818667_1715692388_662722_4296536_n.jpg
http://a1.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc6/247024_1385702778691_1715692388_662725_7496816_n.jpg
http://a6.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc6/248422_1385703378706_1715692388_662728_1328196_n.jpg

Na Khekhap enkik dihve

Topa' mit ah amah aman in gamta in, a pu David' khekhap zui tinten aa, them khat zong pial lo hi." Kumpi nihna 22:2 "Na hihna khempeuh uh, nekna dawn-na khamkhankhaiah a hi zongin Pasian' minthan-na dingin na hih un" Corin Masa 10:31
"Khekhap" in ih paina sa, ih lampi tot leh ih gamtatzia ong lak kik ei le ei ki et kikna, sit telna (self -introspection) hoih mahmah khat hi. Tua hi aa a tung aa Lai Siangtho mun te et-kak kik leng Khekhap ih cih ciang in ih sepna, hihna, gamtat zia ong ki muh kikna, mite in ei ong muhna leh ei le ei ki et kikna hi.
Mi hoih tampi tak a sih khit uh hangin amin uh si nai deklo in tu dong mite' kam ah ging-ging lai hi. Tua te in bang hang hiam? A mau a sih uh hangin mite in amau te khekhapte uh en kik uh aa tua khekhap te tung tawn in a tangthu uh kan kik thei uhhi. Mi pawl khat te leuleu ami si nailo pi in, amin uh a si tampi tak om hi. Mi te in a gamtatzia leh a nunzia en uh aa, mi muanhuai a hih leh hihloh thei pah lel uh aa, a khekhap tawh ki zui a tot lampi uh a mong a tun ma un a min uh si khin ta hi.
Mikang te paunak ah "Gamtatna in pau sang in ngaih zaw hi" (Action speaks louder than words) na ci hi. Na gamtatna in na khekhap ong hi pah aa, tua khekhap in na tangthu a at hi pah hi. Tua ahih main ih gamtat ih luheek ih kampauna bek na ngawn hoihtak in ki dop huai aa, tangthu a at-at ih hihlam tak ih tel mahmah ding thupi hi.

Ni sim in na gamtatna, na kampau te in na khekhap hi pahpah aa, na nung aa ong pai na sanggam, na tu na ta, na lawmte in na khekhap ong muh uh caing in, a bangci mi na hiam cih ong thei pah lel ding uhhi.
Paul in Christ gamtat zia ka zuih mah bang in no te in kei ma khekhap hong zui ta un (I Cor. 11:1) na ci hi. Na nau na lawm te kiang ah ka khekhap ong zui un na ci ngam ding hiam? Na gamtatna leh na kampau, na luheek hoih tak ki ngaih sun kik inla, na tangthu ding hoihtak geel pha kik dih ve lawm...... Na Khekhap ong ki zui ding hi leh na phal ding hiam????
Na kalsuanna sa, na totsa lampi na et kik ciang, na khekhap na muhteh na lung a kim hiam? Hih in kei totna lampi mah ahiam? Hih bang sem kha ngei mah ka maw le..? na cih hun a om hiam? Mun khatkhat te na khekhap ki dawk kei leh na ut hun om kha lua ding hi. Mun khatkhat te ah nang le nang na ki paak hun zong om tham ding hi. A beisa aa na kalsuanna, na totsa lampi, na khekhap phiat thei lo kha mah ding hi teh. A hi zongin na paina ding lampi saupi tak om lai hi. Tua te ah lungkim tak leh ki siik om lo tak in, na khekhap na et kik teh lungdamna leh kipahna a hi thei ding lampi na tot ding hoihtak ngaihsun inla na sepna, na nek na dawn-na te ah Pasian' minthanna a hi ding leh mite' et-teh taak ahi ding in David' khekhap te zui tinten in themcik zong ih pialloh ding thupi mahmah hi.

US Sen. John McCain hawhtawh aki lamdangdiam?

ZomiDaily :: Nungdeuhin US Senator & Presidential Candidate khat ahi John McCain Kawlgam vahawhthei hi. Nithum atamsung in Kawlgam Vice President ahi 110527johnmccainThiha Thura Tin Aung Myint Oo leh adang kumpi lampan zalian pawlkhattawh kimuthei cihi. Tuabanah NLD (National League for Democracy) te' HIV/AIDS Salvation Center ahzong vahawhthei-in, Nobel Peace Prize ngah Daw Aung San Suu Kyi tawhzong kimuthei hi.
John McCain pen tuma kum 15 sungbang Kawlgam zintheih nading Visa aki khakcip ci ahih manin, hih kumpithak in United States tawh kizopding lunggulhna lianpinei hiding cih ki lamen tek hi. John McCain omsungin Kawlgam khuapi ahi Nyapyidaw ah nithumsung Conference kinei a, Kawlgam ii sumlehpai neihlehlam ki cinlahna, zawnna hangtetawh kisai suaktatak leh official takin kikumthei hi. Kawlgam adingin hihbangdan kikuptheihna pen akineihlohzawh sawtmahmah ta ahih manin Singapore te thukizakna ahi Straits Times bangin uanggen cidinghiam "first time in decades" ciliangh hi.
Ahih hangin Analysts pawlkhat in zawnnapan in ki laptoh nadingin Kawlgam pen a sumzonzia kilamphatding leh sumzonna asusia policy tezong hepkhiatding kisamding cihi. Ih Kawlgam President Thein Sein inzong March 30, 2011 lai-in Inaugural Speech aneihlai-inah Pilna leh Sumzonna (Education  & Economy) lam manawhding genbelin nei hi.
Kawlgam kumpite'n Offcial in agenkhiatna ah lokho mikhat ii kumkhat sumlut pen US$337 dingin genkhia hi. Aveng gamte ahi Thailand te na ngawnin mikhat ii kumkhat sumlut pen US$2063 hi a, ongkikhai diamduam mahmah laisam hi. Sepzawhding leh sepzawh lohdingbel atuamkhat cini, ahihhang President Thein Sein in agenkhiat bel thangahhuai mahmah sam hi. Tuapen Manglai-in hibangdan ahihi. "For improvement of the economic infrastructure, we plan to carry out an in-depth analysis of the monetary policy, financial policy, trade policy and investment policy sector-wise to make amendments to the laws, regulations and procedures in the interest of the nation and the people." Sumzonna akhantohtheih nadingin policy teng onglaih uhhenla, kumpi ki ukzia zong onglaih takpileh Kawlgam bang ongcidiam? President Thein Sein genbehna ah asawtlo in Economic Experts, Departmental Officials and Organisations tengtawh ki holimna omding cihi.
John McCain inzong nithum atamzawh aciahding ciangin aki kupnate uhpen itna kamkhum, kamsiam kipaihbek hilo in, septaktakding, Action lak taktakding hi cih genkhia phapha hi. Tuabanah mailam ah US leh Kawlgam kizopna akhantohding zong lam etna nei hi.

Whale Ngasapi khat Tuipi nawl ah si

http://www.planet.com.mm/mocintranet/userfiles/Image/whale01.jpg
Tuipi ganhing ngasa namte lakah a lian penpen a kigen pisawmli le li (Ft.44') asau welahnga( Whale ) ngasa lianpi khat Britist (UK) gam Cleveland, Redcar gunpiau (beach) gei ah lamkhial in a gammang khat May 31,2011 ni-in kimu hi. Tua ngasa (Whale) pen tuipi sungah koih kik dingin British tui ganhing nuntakna honkhia pawlte ( The British Divers Marine Life Rescue) in ahanciam uh hangin, Ngasa lian lua in  Tons 20 bang gik ahih manin anunung lam ciangin sihsuah veve hi.
Hih bangin Ngasapite lamkhial a gammangna a hang akikan ciangin Leilu lam tuipi ah kim le paam khuahun kikhelna hang hi dingin The British Divers Marine Life Rescue pan makai Mr. Richard Ilderton in ummawh hi. Tua bek tham loin Ngasapi pen Redcar tuipi kimah a om theihna ding thu om lo ci in Mr. Richard IIderton in gen hi. Whale Ngasate in tui dawn hi loin, ahi zongin  akiam tui dat pen amau pumpi ading adawn kisam ahih manin, Vitamin kisapluatna hangin cidamna tampi susia hi dingin gen uh hi.

The British Divers Marine Life Rescue pawlte in abeisa hunin Tons 5 agik Whale ngasate a hotkhiat ngei hangun, tutung a pen a dangte sangin azah 4 bangin lian ahih manin, tuipi sungah akoihkik zo nawn lo suak uh hi. Natna athuak sangin hih bang mah a sih pen hoih zaw lai hi ci in, Richard IIderton in gen hi.
Source: Daily Chilli
http://www.planet.com.mm/mocintranet/userfiles/Image/whale02.jpg