Wednesday, May 18, 2011

Lamka Khuate Khauh Pai

India gam sungah a khua tawh kituak in kumpi nasem a tam mahmahna khua pen Lamka hi ciin kigen hi. Banghang in hihzahta in Lamka khuate khauhpai uh hiam i cih leh hauzacinsanginn hoih mahmah nei uh hi. English bekbek tawh lai kihilhna sang vive hizaw ahih manin tan 10 zo ciangciang pen khanglui Zomi tan 4 zote mah bangin 'a khan-gual englo hi' kici hi. Ama laita'n ciangciangah India gambup zong kidempih leh a demlah ding om tuanlo cihna hi. Tua Lamka khua pen Zomi te khuapi khat hi a, lasiam Tg. T.S. Khai in zong a laphuak khat ah:

Hong gen ning maw, Zogam khuapi te
Lamka, Singngat, Thanlon, Kangpokpi

na ci hi. A ban zong omlai hi.

Lamka khua gei pan Lamka ah sangkah, ahih kei leh sangkah dingin Lamka ah paisuk, peemsuk cih bang zong om hi. Tua bek hilo in mun gamla pipi, khua gamlapipi pan zong Zomi bek hilo kim leh pam pan minam dang zong Lamka saang hoih paallun zo dingin pai ziahziah uh hi. India gam kitaitehna, kumpi nasep kitaitehna ah zong a khauhpai mahmah khua ahi hi.

India gam ulian pen level a tung zong hun khop om hi. Tua ban ah Bank officer bekbek kisim leh za bangzah a om tam ka ci hi. Police officer, Custom, Income Tax, Accountant, Teacher, Lecturer, Medical doctor, Nurses, etc... a khua tawh kituak in a tam pianna khua hiding hi. Khua hoih, khua hampha hi a, khua etteh taak mahmah ahi hi.

Dr. N. Khaizalian, IFS Hong Zin: Kumlui 2010 in Singapore ah a innkuan un 'khuadak' (sight seeing) in hong zin uh hi. Singapore khuasung a Hotel nuam mahmah ah tung uh a, khuasung mun hoih tuamtuam en kawikawi in, ann tuamtuam ne kawikawi uh a, tua ciangin sumbuk sai tuamtuam zong hawh kawikawi uh hi. Singapore bek hilo Malaysia khuapi ah zong tua bangmah in khuadak in vakkawi kawi uh a, tua pan Thailand gam zong hawh kawikawi uh hi. Khangkhat bek a nungta ding mihingte i hih manin hih banga innkuana khuadaka khualzin khiat pen Dr. Lian ngaihsut siam kasa a, a zi Nu Vungi zong geel siam kasa hi. A tate uh thum zong a khangual sungah mi hampha hi a, a khantoh uh ciang leitung gam tamzaw muh utna lungsim nei peelmawh ding uh hi.

Pu Lian pen India ah omlote in i theihsiam dingin amah Indian Forest Service kici IFS a sem hi a, tua IFS pen India gambup kidemna pan kumsim mi 30 khawng bek a kila zel sungah a ngahzo pa ahi hi. Tu laitak in Manipur State ah Forest lamah ama sepna ah a lianpen ahi hi. A zi Nu Vungi Guite pen Lokho te panpih pawl Bank ah Manager hi in, Nagaland State, Dimapur khuapi ah a sep laitak hi.

Tua banga innkuana khualzin, gamdang en dinga zin ka tam theih kei a, a hihzo tampi om ding ka um hi. A pai nailo, a ngaihsun man nailo khawng hilel ding uh ciin ka um hi. Zomi tamzaw sem in 'pianna vangkhua' pan 'singdang gam lei' i dak khiat tohtoh ding ka lamen hi.

Dr. Thang Khan Piang Hatzaw Singapore Zin Ding: Lamka ah Senior Consultant Surgeon leh District Medical Superintendent, District Hospital, Lamka a semsa hi. Dr. T. Hatzaw ci a kitheizaw Pu Piang pen May 20-26, 2011 sung Singapore ah zin dinga, tua sungin "The Convocation Ceremony of Fellowship in Minimal Access Surgery (FMAS) to be held on 22.05.2011 (Sunaday) at 7:00 P.M. concurrent with 6th INTERNATIONAL CONGRESS OF AMASI-AMASICON 2011, SINGAPORE AT SUPER CRUISE VIRGO  CRUISE," ah kihel ding hi. Tua sungin FMAS certificate kipia dinga, pin-hole surgery kici, khutme cia bek vang siuseu a ki-atna te hihthei, siam cih lahna ahi hi.

Leitungbup medical kipawlna pan kipia ahih manin Zomi hih bang a ngah a om pen i angtanpih mahmah hi.

Amah Singapore a taam sung in leitungbup huap cidamna lam kikhoppi hun sungah mun hoih tuamtuam en dingin khuadak kawikawi ding uh a, tua lak ah Sentosa, Casino, Marina Bay Sands, te ban ah Malaysia Petronas Tower, Thailand gama beach minthang Phuket cihte ah zong zin kawikawi ding uh hi. Hi banga hamphatna leh pahtawina a ngah, siamna sang leh zahtak huai a ngah Pu Piang (Dr. T. Hatzaw) i lungdampih hi. Topa in a maban khempeuh gualzawhpih ta hen.

Singapore a taam sungin Singapore Zomi te tawh zong hun hoih zatkhop ding lunggulh hi cih kiza hi.

Dr. T. Hatzaw ka theih masakna pen Mizogam Vapar khua ah Rev. Dr. H.S. Hatzaw leh Siapi Siing Khan Thang, Lamka tawh hong zin in biakna Zomi Baptist Church (tua hun laiin CBA kici lai) kumcin khoppi ah thugen uh hi. Siapa leh Siapipa in Lai Siangtho thu tawh hanthotna pia in aman Cidamna lam thugen hi. Khoppi sung khempeuh sum pek khat zong la lo in a ki ensak ut khempeuh en a, zingsang simin ki ensak ding kigual diudeu hi. A siamna Topa ading a pia pa, sum pek khat zong la lo pa hi ciin ka theih masak ahi hi. Tua bek hilo in, tua laia Lamka pan hong pai Siate khempeuh ama Gypsy Car tawh a mawkna in hong pua ahi hi.

Topa ading a sum ngampa tuni in Topa in India gam bup cidamna lam siamte lak pan kitelkhia in, leitungbup theihpih pahtawina sang dingin tuipi gal gam Singapore ah Topa in puak lengleng hi cih eite hong mu sak hi. Ama pawlpi Lamka CBA pawlpi ah zong pawlpi  makai sem den in Pasian ading a kipia zo  mahmahpa ahi hi. [CBA kum 50 cinna Golden Jubilee Pawi tu kum October 2011 ciang New Lamka CBA Biakinn ah kibawl dinga tua sungah thugen dingin Rev. Dr. J.M. Ngul Khan Pau zong kicialzo cih kiza hi. Pawi thupi, nopci tak Topa minthanna dingin kibawl ta hen.]

Dr. Hatzaw pen cidamna sinin sang a kah lai limlim pan mi khei siam, mi at siam a kiciamteh hi a, amau class ah topper a pang den pa ahi hi. Tua hang mah in tu tungin zong India gambup pan mi khei siam, surgeon minthang kitelna ah amah a kiteel kha ahi hi. Amah eite tawh sisan kizom Zomi ahih manin angtang ka kisa mahmah hi. A pai man khempeuh uh India kumpi in piaksak dinga, a tunna uh Singapore ah Hotel hoih penpen Swiss Hotel zong a man piaksak lai ding uh hi.

A zi leh a tate i lungdampih a, ama pawlpi leh a khuapih Lamka te i lungdampih hi.

Hih bang leitungbup level, gambup level, state level ah a kilamsang Zomi tampi Topa in hong piakbeh zelta hen.

Zomi on the move. Move on. Saipi pai in pai zel ni.

Hau Za Cin
Phuitong Liim

Osama Bin Laden zalaihding kiteel ta

110519osama
A beisa May 1,2011 ni a kithat Al-Qeada makaipi Mr. Osama Ben Ladin mun a laih dingin Egypt gammi Mr. Saif Al- Adel kiteelkhia cih CNN pan kiza hi. Hih Saif Al-Adel pen lungsim khauh mahmah in, Al-Qaeda te hiamgam nasepna sate khempeuh ah a makai den khat zong ahi hi. Abeisa 1980 kum a Egypt kumpi Mr. Sadak athatte' lakah kihelin, 1988 kum akipan Egypt gam pan taikhia hi.
Tua banahTalibante' hiamgam nasepna sungah zong kihel in, Lebanon,Sudan,Syria gamte ah galkapzia thusinna pia kawikawi a, Hitsbula pawlte tawh kizom den hi. 1996 kumin Osama Ben Ladin le a ma nuai lian a pa Egypt gammi mah ahi Dr.Ayman Al-Zawahiri tawh amau teng Sudan gam panin taikhia in Afghanistan ah kibusa uh hi. Mr. Saif Al-Adel pen 2001 kum akipan Al-Qaeda hiamgam kipawlna ah makai lam panmun lento hi-in, US kumpi in Al-Qaeda te a nuaigawpna pan a thahatsak kik khat akithei mahmah khat ahi hi.
Hih pa pen Iran gam pansan hiamgam makaipi asem Mustafa Amiz tanu tawh kiteeng in ta 5 nei hi. FBI pawlte in mat ding a ciamteh sazian sungah kihelkhat hi in, a omna a thei khate US$ Awn 5 piak dingin kamciam uh ahi hi. Hih pa pen Al-Qaeda pawl sungah tulaitak makai dingin a muan mahmah uh ahi hi. ua bek tham loin, Al-Qaeda hiamgam nasepna tawh kisai laibu bu 20 bang gelh khiain nasiatak a hanciam khat zong ahi hi. Al-Qaeda hiamgam pawl sungah Egypt gammi tampi kihel uh a, Osama Bin Laden nuai a nihna pa Dr.Ayman Al-Zawahiri zong Medical Doctor khat mah ahi hi. Source: Tongsan/FDN

Cathay Pacific Airbus khat engine meikang

110517cathypacific
ZomiDaily :: Zanni May 16, 2011 ni-in Cathy Pacific Airbus khat Indonesia gamlam zuanin alenlaitak engine khat meikuang ahih manin Singapore ah tukik hi. Tua vanleng Airbus A330-300 tung atuang khualzinmi 136 tepen bangmah liamna omlo in, cidamin tuakkhiathei bilbel ci'n Singapore Changi Airport pan thuneite'n genkhia hi. A vanleng pen Cathy Pacific, CX715 hi a, Singapore pan Jakarta (Indonesia) lam zuandingin sunlam 0112 Hours in alengkhia ahihi.
Engine khat kisia ahih manin Singapore aom Changi Airport ah ongki lehkik a, 0157 Hours hunin buaina omlo in ongtukikthei bilbel hi. Vanleng atukkik phetleh vanleng tualpi ah meiphelh mawtaw 6 in na ngakpah a, akang ahi engine khatpen phelhzopah uhhi. Hih vanleng katna hangtengtawh Singapore vanleng tualpi pen naikhatval kikhakcip hi.
Cathy Pacific te Statement bawlna ah vanleng alenkhit lianleh engine No. 2 pan Warning om ahih manin, Aircraft's Crew te'n tua engine pen khawlsakpah uhhi. Tuapanin Emergency Landing dingin khentat pah uh cihi. Tua asia engine No. 2 pen vanleng taina lampi Taxiway pan akangpan hihtuak a, meiphelh mawtaw te'n nadawntuah theipah hihtuak hi. Vandawn ah alenlaitak a engine akang himawkleh atung atuang passenger 136 te adingin lametna tawmmahmah khading a, lauhuai mahmahding hi.

Florida ZCC pan Zogam khua 10 ah itna kipuak


I biak Pasian hehpihna le thukimpihnate hangin, South Florida a om Zomi Community Church Inc., in, kum sim-a ka neih uh ahi, Zogam ah itna puak khiatna 011dollartukum zong ka nei zom thei uh-a, Pasian min ka phat uh hi. Kum simin Zogam khua neu tuamtuam ah tan 4 nuaisaih Zolai sangnaupangte sang hon kuanin, laikung le laibu lei na ding huhna sum ka puak zel uh hi. A beisa 2010-2011 laisin kumin Zogam khua 14 ah US$ 2700 (tul nih le za sagih) kipuak hi. 

Tu kum, 2011-2012 laisin kum ai ding US$ 2000 (tul nih) khua 10 ah kihawm sak a, sangkah sak ding haksa a sa Nu le Pa tampite in nop tuampih banah sang naupngte zong lawp tuam uh a lai hanciam nopna lungsim a guanguan kisuak hi. Hi bangin nasep khiatna pen guak suak het lo in, pawlpi mahmah Pasianin hong thahat sak semsem in, sumpi zong khang hanhan mai hi. I mipih huhna ngahte zong lungdam diak uh in, huhnop huai thei mahmah uh hi.

Kawlgam pen kikhelna sungah damdam in a kihei litlit laitak ahi hi. I ngaklah bangin kikhelna pen manlang zatzat thei lo ding hi. Tua hun sungin Zomite I minam bupin lai thei vive i hih ding ut huai mahmah hi. Sin zo peuh leng minam dangte mah bangin a pil thei, a siam thei i hi hi. Ni khat ni teh gam hoih gam nuam sungah Zomite in pilna tawh makai dingin ih ready zawh na ding tha la-a kipanpih ding pen tu hun tu laitak ahi hi. Gam puapial khia zote'n a puapial zo nai lote i lapsang ding hi. Gam sung omte'n thungetna le citakna Pasian zahtakna tawh i mapan ding kisam hi.

I minam sungah kipawlna tuamtuam tampi om toto hi. Kipawlna tawh buai hun bei ta hi. Nasepna tawh buai hun hi ta hi. I kipawlna ciat in I gam i lei tungah thupha i bawl zawh zahzah bawl hun hi ta hi. I sep i bawl khempeuh Zomi le Zogam sungah automatic in na kigawm tuah lel ding ahi hi.

Gamdang om u le nau akua maciat in, Zogamah Zomite tung' itna puak ciat ding i kihanthawn hi. .

Lungdam,

En Khat Thang
Secretary
Zomi Community Church
Florida, USA

Mai kum 10 lom khat sungin Zinling ding

http://www.irrawaddy.org/bur/images/stories/AP3.jpg
Kawlgam sung Sagaing leitang pekpi akici tunga om Bagu Division, Bagu khuapi le Phyuu Tsp., kikal tengah hong tung ding kum 10 lom khat sungah Richter 7 tha tawh Ziinling dingin Kawlgam ziinlinna vai sai Committee pan mipil U Thura Aung in gen hi. Tua bangin Bagu khuapi le Phyuu khuapi kikal a om mualpi thum bulphuh in zinling ding cih a theihkhiatna uh tawh kisai-in gamdang mipilte tawh kum tampi akankhiatna tungtawn un mukhia uh ahi hi. Tua lai munah kum 100 ciangin khatvei ta Richter 7 thahat ziinling thei zel ci uh hi.
Tua bangin a theihkhiatna dingin Bagu le Phyuu kikal a om Mualpi thum kim a leitangte gamdang ah puakin kankhiatna nei uh hi. Abeisa 1930 kum May kha sungin Bagu khuapi le December kha sung mahin Phyuu khuapi kiangah Richter 7.3 tha tawh zinling ngei-in, asi amang akipan inn le lo tampi kisiacip hi. Mipilte' kankhiatna tungtawn in kum 100 hal ah khatvei ta zinling thei ci ahih manin, hong tung ding kum 10 lom sungah tua munah zinling kha ngel dingin mukhia uh hi.
Bagu le Phyuu Tsp., kikal Sagaing leitang pekpi pen asauna Km.1000 val sau in, tua buppi zinling kha lo dingin gen uh hi. A diakdiak in Sagaing pekpi tawh kinai a om mi tamna khuapite ahi Nipydaw,Mandalay le Sagaing khuapi te lametna tam pen ci-in mipilte in gen uh hi. Tua munte ah GPS tampi mah koih ding geelna nei uh a, gamdangte' huhna banah Kumpi mahmah in nakpitak malak ding kisam ci-in zinlinna lam saite in gen uh hi. Tulaitak ciang ciang gamdangte huhna tawh Sagaing leipekpi ah GPS mal 4 kikoih khin in, tua tungtawn in kankhiatna tampi kinei ta cih zinlinna vaisate in gen hi.
Kawlgam ah Zinlin theihna zawi  mun 8 valah omin tuate' sung pan 1839 kumin Inwa ziinlinna, 1927 kumin Bagu ah, 1930 kumin anihveina Bagu mah ah, 1975 kumin Bagan ah ling a kawlgam sungah a nasia penpen ahi hi. Tua banah abeisa nung mahmah March 24,2011 ni a Shan State, Loimui khuapi bulphuh a Richter 7 tha tawh Zinlinna hangin mi 74 si-in, inn tampi kisiacip ci-in Kawl kumpite in gen uh hi.
Source : Irrawaddy

Kawlgam Thongkia 15000 kim kikhah khia ding


https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-Bf8T7C8FhZ0V72sXzyu92CSRqjjf9byuv12nl9QvcV-JcHJ5mHGr6Pkh5AjXKvmlsEEZ-lMaYU6Vmc_S1uKElm_iovgjICsLD6AlnOaRm6aBLAU8nD2FP4TTf8lYaWTzSJS9O5JHxw/s1600/myanmar+prisoner+release.jpg
Kawlgam kumpi Prseident U Thein Sein in abeisa galkap kumpite' hun sung a Thongkiate suahtakna ding tawh kisai May 16,2011 ni-in kumkhat akhiapsukna thu Myawady TV pan a tangko khit a zingciang May 17,2011 ni mahin Kawlgam ah thonginn minthang pen Insein thong le Kawlgam mun tuamtuam a om thonginnte akipan Gawtmun ( Yebet) te pan Thongkia mi vekpi 15000 kim khah khiat dingin pulak uh hi.

Thongkia mi 15000 kim a khahkhiatte' sungah numei 2000 val omin, gamvai (Politic) tawh kisai thongkia suakta sazian aki-et ciangin numei le pasal kigawm velpi 34 bek suakta uh hi. A hih hangin Kawlgam bup Thong uk mangpi U Zaw Win in Thongkiate sungah gamvai tawh thongkia om lo hi ci-in gen lai hi. Tua hi in 8888 le 2007 Phungzi lungphona tungtang a gamvai tawh a matte' sung pan thong sungah om lai i Zomi salpha Pa Kam Lam Khupte lawmta le Pu Rev. ST.Hau Go (late) tupa te a manlang a suahtak theihna ding thungetna ah phawk ciat ni.
Source : Freedom News
http://longwalktofreedom.files.wordpress.com/2011/05/f-3.jpg?w=349&h=524