Kachin-Myanmar gal in Shan State a Kachin minamte te'nna teng lawh ta in, adiakin KIA Brigade No. $ ( Tatmaha 4) area kim ah, kikapna nasia mahmah ci in 27, September 2011 anunung pen report ah kiza hi.
Myanmar Army in naupanggalkap, guta le vakvai tampi akaikhawmte zatui hoihlo (Stimulant) namkhat pia a, galdo sak ahihmanin, Myanmar Army lam asi aliam 150 valta kici hi.
KIA galkap 4 in Kachin gam humbitna ah ahinna pia uh a, Kachinte huh a kuan SSA galhang 4 in zong ahinna uh pia cih kiza hi. Thupuak kingahna ah Shan State mallam ah KIA le SSA pangkhawm in Myanmar Gamkeekte nangkhawm uh cih kiza ahihi.
Dendeuh a report kizakna ah KIA phualpi in Brigade No. 4 te'n ceasefire hunlai a atawlngakna uh ahi sakhan (camp te nusia a , Brigade bup galmai ( Frontline) ah kuan ciat ding in thupia ta ahihmanin, Brigade No. 4 bup kuankhia ta cih kiza hi. SEptember 25 ni in KIA Brigade 4 Column khat in Kutkai le MUse kikal a Namphatka Town buluhvat ( Supprise Attack) ci in RFA in gen hi.
Kachin Stae sung ah zong kikapna nasia teketk ci in kiza hi. Irrawaddy guun kianga Myitkyina- Bamaw motor lam dung ah Col. Khin Maung Cho makaih LB. 37 le LIB 438 battalion nih KIA in September 26 ni kipan um cih hi ci in NMG News in report hi. Tua Battalion 2 kiumcihte honkhia ding in Myanmar Gamkeek battalion 3 kuan laitak hi, ci in KIA spokeperson Pu Nang in gen hi.
Shan State a KIA Brigade 4 nuai ah mipi inn 5000 val om in, a milip in 250,000 kim pha hi ci in, brigade officer te'n gen hi. Tua lak ah 20,000 val galtai uh a, Christiann Biakna tuamtuam in kem uh hi, ci in genbeh hi. China in lutkhuan pialo ahihmanin " Tualsung galtai ( Intenally Displaced Persons-IDP" in om uh hi, ci in IDP te huh pawl in gen hi.
KIA le Myanmar Army- MA ukna nuai a om IDP te pen NGO, Christian tapidaw te leh tuipigalkai Kachin te'n donghu uh hi, ci in kiza hi.
September 26 Monday ni in KIO Chairperson in UNO tanupi Ban Ki-moon kiangah Myanmar le Kachin tungtang thu laikhak ahihi. September 27 nitak in UN phualpi ah Myanmar tungtang aki genkhawm ni tawh kituak lian in, Ban Ki-moon in " Thein Sein Hausa pawl in akamciam bang vua, minam khat le khat kikal a kilemna leh pawl tuamtuam kikal a kilemna ( National Reconciliation) pen kam bek tawh hilo a, atak a malak ding in ka hanthawn ahihi, ci in meeting ah pulak hi. Kawlgam kikhelna ah minam tuamtuam le pawl tuamtuam kihelkim banah, nunghei themthum loh ding ahihi, ci in genbeh lai ahihi. Tua UN phualpi a Friends of Burma khawmpi ah gam tuamtuam pan gamdang minister ( Foreign Ministerte) kihel uh ahihi.
Tulaitak a Kachin-Myanmar Gal hong piangkhiatna pen ahangpi 4 khong om ahihi.
1. KIO pen Myanmar Army bawl National Convention( Amyothar Nyilarkhan) ah kah uh a, tua ah Panglong siksan a 2008 Constitution bawl ding in Mualgam teng tawh thusung khawm uh ahihi. Tua mualgam thusung pen MYanmar Army in " Ka record uh hi, ahizong hong haza kahi uh hi" ci in pomlo in nial uh ahihi. Tua pen Federal Constition deih a KIA in luang 30,000 val sihlawh a, kum 30 valsung a do uh thusim lohna in ngaisun ahihmanin, 2008 Pingpei Constition pomlo in nunghei san uh ahihi.
2. Kachin gam gunlianpen nih ahi Maykha le Malikha kisuktuakna leh Irrawaddy gun kipatna lah ahi " Gunkhawm" ah Dam pi khat lam in khawphelep meiteng China ah Myanmar Army zuakmang sawm ahihi. Tua mun a om Christain Singlamtehpi phuksak uh a, mipi tulsawm a simte kawlgalkap te'n notkhia uh ahihi. Tua thu ah China le Myanmar in Kachin gam suksiat sawm uh ahihman a lungkimlo uh ahihi. Tua gunkhawm pan tai 3 na ah zin lampi om in, zinling hileh bang mipite a ding lauhuai tuak mahmah ci in, China Expert te nangawn in agen uh ahihi.
3. Arakan tuipi pan a Myanmar Army in aguukkhiat Natural Gas teng pen Chian ah pipe pi tawh zuakgai sawm uh ahihi. Tua pipeline in Shan gam Kachin Sub State kici tu a kikapna munte tawnkha ahihi. Tua Kachin leitang tawnkha napi Kachin mipi thusimlo a zawhthawh thu tawh pipeline lam ding kipanb uh ahihi. Tuabek thamlo a KIA Brigade 4 kihemkhia un, ci in kiphasak tak in thupia lai uh ahihi. Acil a tua pipeline pen Kachin Arm le Myanmar Army in cingkhawm ding ci a, kikthukim sa uh ahihi.
4. Leitung a suang-eng ( Jade ) hoih penpen Kachin gam a piang hi in, tua pen Myanmar Army in duhgawh in buluh khia uh a, kum khat in USD 3000 million man bang leitung ah zuakkhia zel ahihi. Tua zuakman teng pen Myanmar Army le Myanmarian teng in lemtum den uh a, Kachin mipi ahih leh genthei liangvai in om den ahihi. Tua mahmah zong Kachin tangpi tangtate lungkimlohna bulpi khat ahihi.
Tua ahihmanin tutung in bel unau Kachin te'n khapet zen a, atawp dong thukkik sawm uh hi leh kilawm hi. Tuta abat leh 1994 ma sangin galbuaina lianzaw in, Myanmar Gamkeek le Kachin gam iit te alang nih un, asi le aliam kibehlap toto lai ding hileh kilawm hi.
Kachin, Shan, Karen le sanggam dang te'n Federal State ngah tuam cihbang om theilo ding ahihmanin, amau ngah le uh ei Zomi te zong hong kimaap tuan theilo hi, Zomi te tawh kisai kei, va cih theih hetlo ahihi.
Tua ahihmanin Rev. Pau Do Lian ( Michigan) i ngetna tawh kituak in, Zomi te'n zong unau Kachin gam pen thungetna beek ah phawk ciat ding in, i kihanthawn sawn ahihi.
Src : Zokhup.com